Varant Seçerken Nelere Dikkat Edilmeli

Varant seçerken maksimum seviyede hassas olmak gerekir çünkü varant piyasasında aynı dayanak varlıkta aynı vade ve aynı kullanım fiyatında fakat farklı fiyatlarda farklı aracı kurumlar tarafından ihraç edilmiş varantlar işlem görür.

Birçok yatırımcı aynı özellikte ve ucuz olan varantı seçer. İşte bu durumda yatırımcı çok büyük hata yapmış olabilir. Mesela farklı aracı kurumlar tarafından ihraç edilmiş aynı dayanak varlıklı-kullanım fiyatlı-vadeli Akbank hissesi varantlarından en düşük fiyatlı olanı seçmek çok büyük zararlar getirebilecek bakış açısıdır. Çünkü varantların karlılığını etkileyen unsurlar arasında farklı kriterler vardır. Öncelikle varantlar klasik yatırım araçlarından farklı hareket eder. Zaman değeri, yüksek kaldıraç, çarpan etkisi ve sınırlı vade gibi fiyatı etkileyen unsurlar vardır. Bu çerçevede de varant seçiminde çok titiz davranılmalıdır.

Varant seçerken nelere dikkat etmeli

Varant yatırım kararı verildikten sonra varant seçim sürecinde şu sıra izlenir:

1-Dayanak varlık grubu seçimi; Hisse, emtia, parite, endeks enstrüman grubu gibi

2-Dayanak varlık; Dayanak varlık grubu seçiminden sonra dayanak varlık seçimi. Mesela; hisse varantlarından Garanti hisse varantı gibi.

3-Beklenti yönü; yatırımcı kişisel beklentisine bağlı olarak yükseliş ya da düşüş yönünü seçer.

4- Risk türü; varantlar ihraççı kuruluşun ihraç koşullarına bağlı olarak farklı risk kategorilerine göre oluşturulmuştur. Bu çerçevede aynı varantlar aynı vade ve kullanım fiyatında çok riskli, az riskli gibi birçok kategoride işlem görebilir. Dolayısıyla bu yönde de yatırımcıya portföy oluşturma imkanı tanınır.

Varant seçiminde en çok yapılan hatalar

Kar edecek varantların seçiminde çok titiz olmak gerekir. Fiyat beklentisinin doğru çıkması yatırımcının işlem kazançlarının istenen büyüklükte olmasını sağlamayabilir. Mesela çarpan etkisi, duyarlılık, gibi varant karını etkileyen varant unsurları yatırımcının aynı varlıkta yatırım yapan yatırımcılara rağmen karının sınırlı olmasına hatta kayıplar yaşamasına neden olabilir.

Karda olan varantların seçimi ve kar potansiyeli taşıyan varantların seçiminde çok sık yapılan hatalar aynıdır. Varant seçiminde en sık yapılan hataları şu şekilde sıralayabiliriz;

Varant seçiminde etkin ayarlama, teta ve duyarlık parametreleri göz ardı edilmektedir hâlbuki bu parametreler varant karlılığı üzerinde güçlü etkilere sahiptir.

Varant seçimi esnasında kar al ve zarar durdur seviyelerinin girilmemesi de anlık fiyat değişimlerinde yatırımcının ciddi kayıpları ile sonuçlanmakta ya da yüksek kar seviyelerinin kaybedilmesine neden olmaktadır.

Varantlar zaman değeri taşır ve vade sonu yaklaştıkça değeri azalır ve vade sonunda sıfırlanır. Yatırımcı aynı özellikteki varantlar içinde teta değeri yüksek olanı seçmelidir.

Çok kısa vadeli yatırım yapan yatırımcılar vadesi yaklaşmış varantları tercih etmemelidir çünkü vade içinde stratejinin başarıya ulaşma şansı düşüktür.

Varant alım ve satım işlemi yapılırken varant ihraççısı ya da piyasa yapıcı kurum dikkate alınmaz fakat bu varantın likiditesi açısından önemlidir.

Varant alım satımına dikkat edilmeyen bir konuda alım ve satım kotasyonları, kotasyonlar arasındaki makas, örtük oynaklıktır.

Varantlarda temettü ödemesi yoktur fakat fiyatlar temettü ödemesi ya da beklenti potansiyelinden etkilenir. Dolayısıyla temettü beklentisi de varant stratejilerinde dikkate alınmalıdır.

GCM Yatırım avantajları ile işlem imkanı

Varantlarda ve finans piyasalarının diğer popüler enstrümanlarında GCM Yatırım avantajları ile işlem yapabilirsiniz. Daha fazla bilgi için kurumun web adresini ziyaret edin!

Varant ve VİOP Farkları ve Avantajları

Borsa İstanbul bünyesinde işlem gören iki kaldıraçlı piyasa VİOP (Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası) ve varant piyasası tüm kazanç fırsatlarına rağmen yatırımcı için birçok bilinmezliklerle doludur.

Borsa İstanbul Pay Piyasası yüzyılın üzerindeki tarihine rağmen hala istenilen seviyede yatırımcı kitlesine ulaşmamıştır. Aynı zamanda VİOP ve varant piyasası tüm cazibesine rağmen büyük yatırımcı kitlelerin bilmediği bir dünyadır. Hâlbuki yatırımcı bu piyasalarda spot borsalara göre çok daha az sermaye ile fiyatların hem düşüşüne hem yükselişine düşük işlem maliyetleri ile yatırım yapabilir.

Varant piyasası ve VİOP yatırımcıya çok önemli avantajlar sağlar diğer taraftan bu iki piyasanın birbirine göre göreceli üstünlükleri vardır.  Peki, spot piyasa ürünlerine avantajlı yatırım imkanları sunan bu iki kaldıraçlı ve vadeli piyasa neden birbirinden farklı ve bu piyasaların yatırımcıya sağladığı avantajlar neler. İşte! VİOP ve varant piyasaları, birbirinden farkları ve göreceli avantajları…

VİOP ve varant piyasalarının farkları

VİOP ve varant piyasası her ne kadar  spekülatör ve risk yönetimcilerin buluşma adresi olsa da bu iki piyasada yatırımcıların bulunma sebepleri nüans farkları ile ayrışıyor. Varant piyasasında pozisyon alan yatırımcı ile VİOP piyasasında pozisyon alan yatırımcılar şu ana farklılıklara göre bu piyasalarda konumlanıyorlar.

  • VİOP’ta işlem gören enstrümanlar vadeli işlem sözleşmeleridir fakat varantlar menkul kıymetleştirilmiş opsiyonlardır.
  • Varant piyasası da VİOP’ta Borsa İstanbul bünyesinde faaliyet gösteren birbirinden farklı iki piyasadır. Varantlar Borsa İstanbul Pay Piyasası altında Kollektif Yatırım Ürünleri ve Yapılandırılmış Ürünler Pazarı’nda işlem görür. VİOP ise Borsa İstanbul çatısı altındaki vadeli ve kaldıraçlı diğer bir piyasadır.
  • VİOP’ta işlem yapabilmek için BİST tarafından belirli rutinlerde belirlenen teminat karşılığında pozisyon açılabilir. Varantlarda ise varant ihraççısı kurum tarafından ,ihraç koşullarına göre kurum tarafından belirlenen varant primi karşılığında kullanım hakkı elde edilir.
  • Varantlarda varant primi, VİOP’ta teminat karşılığında işlem yapılır.
  • Varantlarda VİOP’ta ki gibi teminat tamamlama çağrısı yoktur.
  • Varantlar, VİOP enstrümanlarına göre dayanak varlıktan farklı olarak asimetrik getiri sağlarlar.
  • Varantlarda işlem maliyeti VİOP’a göre daha düşüktür.
  • Varantlarda VİOP’a göre çok daha az varlık ile işlem yapılabilir.
  • Varantlarda fiyat kotasyonu ihraççı kurum ya da ihraççı adına piyasa yapıcı tarafından sürekli müzayede sistemi ile sağlanır. Varant fiyatları bu kotasyonlar üzerinden gelişir. VİOP’ta ise fiyatlar arz ve talebe göre yatırımcılar arasında oluşur.
  • Varantlarda vade sonunda varantın değeri sıfırlanır, VİOP’ta ise vade bitiminde sözleşmenin değeri uzlaşma fiyatına göre gerçekleşir.
  • VİOP’ta tüm TL pozisyonları ve nakitleri nema geliri elde ederken varantlarda nemalanma yoktur.

Varantlarda yatırım tercihi spot ve VİOP piyasasına göre çok daha az sermaye ile varant primi karşılığında teminat tamamlama zorunluluğu olmadan çok az işlem maliyetleri ile yapılır. Diğer taraftan VİOP’a göre daha riskli bir piyasadır çünkü yatırımcının tüm varant yatırımını kaybetme riski vardır.

Varantlarda Brent petrol, ons altın yatırımları BİST bünyesinde yapılması açısından avantajlı olarak görülmektedir. Diğer taraftan gerek VİOP gerekse BİST işlemlerinin risk yönetiminin varant hisselerinde de çok az birikimler ile yapılmasını birçok yatırımcı cazip bulur.

Varantlarda ve diğer enstrümanlarda GCM Yatırım avantajları ile işlem yapmak ve daha fazla bilgi almak için kurumun web adresini ziyaret edebilirsiniz.

Varant ve Forex Piyasasının Farkları

Varant piyasası ile karıştırılan Forex piyasası temelde ciddi farklılıklar içermektedir. Fakat Forex piyasasında da varant piyasasında da işlem gören ürünlerin kaldıraçlı olması, her iki piyasada çift yönlü işlem imkanı, vadeli ürün olmaları gibi unsurlar yatırımcının bu iki piyasayı dolayısıyla işlem gören ürünlerin özelliklerini karıştırmasına neden olmaktadır.

Varant ve Forex piyasasında işlem gören ve dayanak varlığı aynı olan enstrümanlar yatırımcıya yüksek kazanç imkanı sunarken aynı oranda risk içermektedir. Mesela varant piyasasında altın varantı ile Forex piyasasında işlem gören ons altın kontratı kaldıraçlı işlem yapılan ürünlerdir. Kaldıraçlı ve vadeli olan bu ürünlerde yatırımcı çok küçük birikimlerle çift yönlü olarak fiyatların hem yükselişine hem düşüşüne yatırım yapabilir. Doğal olarak yatırımcı şu soruyu sorar: “Forex piyasası ile varant piyasası arasında ne fark var”.

Forex piyasası ile varant piyasası arasındaki farklar

-Forex piyasası uluslararası bir piyasadır, varant piyasası ise yerel bir piyasadır.

-Forex piyasası tezgah üstüdür, organize bir piyasa değildir. Herhangi bir merkezi yoktur ve dünyanın her yerinden sisteme bağlanan yatırımcılar Forex piyasasını oluşturur. Varant piyasası ise Borsa İstanbul Pay Piyasası bünyesinde işlem gören organize bir piyasadır.

– Forex’te işlem gören ürünler futures sözleşmeleri, varantlar ise menkul kıymetleştirilmiş opsiyon sözleşmeleridir.

-Forex piyasasında işlem gören ürün grupları içinde dünyanın her yerinden çok fazla enstrüman vardır. Dolayısıyla hisse, endeks, döviz, emtia, kıymetli maden, metaller dahil olmak üzere tüm ürün grupları içinde dünyanın en popüler enstrümanları dayanak varlık oluşturur. Varant piyasasında ise enstrüman çeşitliliği sınırlıdır. Mesela Apple, Twitter, Facebook gibi hisseler, Standart and Poor gibi dünya borsa endeksleri; elliden fazla parite; soyadan mısıra sayısız zirai emtia; altından platine kadar çok çeşitli kıymetli maden, alüminyumdan bakıra kadar çok geniş yelpazede ürün Forex piyasasında işlem görür. Varant piyasasında ise daha çok Borsa İstanbul Pay Piyasasında işlem gören hisse ve endeksler ile sınırlı sayıda parite, Brent petrol, ons altın gibi enstrümanlar işlem görmektedir.

Forex piyasasında hafta içi 5 gün 24 saat işlem imkanı mevcuttur. Varant piyasasında ise hafta içi 10:00 -13:00 ve 14:00 -18:00 saatleri arasındadır. 

Forex enstrümanlarında teminat karşılığında işlem yapılırken varantlarda varant primi karşılığına kullanma hakkı elde edilir.

Forex piyasasında teminatın hepsinin kaybetme riski yokken varantlarda varant priminin hepsini kaybetme riski vardır.

Varantlarda limitli zarar sınırsız kar imkanı mevcuttur. Forex piyasasında ise aynı durum söz konusu değildir.

Forex piyasası likit bir piyasadır, varant piyasasında ise likidite varant ihraççısı kurumun fiyat kotasyonları ile sınırlıdır.

Forex hesabı açarken işlem kısıtı vardır, demo hesapta en az altı gün içinde 50 işlem pratiği mecburiyeti, 50 bin TL alt limit gibi. Varant piyasasında ise işlem hesabı açmada alt limit ve demo hesap zorunluluğu yoktur.

Forex piyasasına göre varant piyasasında daha minimal birikimlerle işlem yapılabilir.

GCM Yatırım avantajları ile işlem imkanı

Varantlar dahil çok daha fazla üründe sektörün ödüllü ve lider kurumu GCM Yatırım avantajları ile işlem yapabilirsiniz. Dünya standartlarında teknolojik alt yapı, güçlü mali yapı, alanında uzman profesyonelleri, yatırım ihtiyaçlarına uygun sürekli güncellenen analiz ve raporları dahil GCM Yatırım’da beklentinizin üstünde yatırım deyimi yaşarsınız daha fazla bilgi için kurumun web adresini ziyaret edebilirsiniz.

Varantlarda Nasıl Yatırım Yapılır?

Varantlar Türk yatırımcı kitlelerinin büyük kısmının farkındalığının olmadığı enstrümanlardır. Bununla birlikte varantlarda oluşan yatırım fırsatları risk iştahı yüksek bir azınlığın ya da hedge ihtiyacı olan kurumsal ve bireysel yatırımcılar için vazgeçilmez yatırım enstrümanları olarak popüler enstrümanlar listesinde hızla yükseliyor.

Varantlarda oluşan yatırım fırsatlarına ve hedge imkanlarına ilginin artması sonucu yeni yatırımcılar tarafından en çok yönlendirilen sorgular arasında ‘varantlarda nasıl yatırım yapılır’ yer alıyor.

Varantlarda nasıl yatırım yapılır?

Varantlar Borsa İstanbul bünyesinde Pay Piyasası’nda işlem görüyor dolayısıyla varantlarda işlem ya da yatırım yapmak için yatırımcıların SPK’dan lisanslı banka ya da aracı kurumlarda varant müşteri hesabının olması gerekiyor.

Varantlarda işlem aracılığı olan kurumlarda yatırım hesabının açılması ve beraberinde varant müşteri sözleşmesinin, risk bildirim formunun doldurulması ile varant yatırım hesabı açılıyor. Eğer yatırım hesabı varsa sadece varant müşteri sözleşmesinin imzalanması ve risk bildirim formunun doldurulması yeterli oluyor.

Uzman desteği ile doğru varant seçimi

Varant müşteri hesabının açılması ile birlikte müşteriye özel oluşturulan kullanıcı adı ve şifre ile yatırımcı aracı kurumun işlem platformunda yatırım yapmak istediği varantı, işlem yönünü, vadesi ile seçiyor. Mesela DolarTL’de alım/satım işlemi yapmak isteyen yatırımcı döviz varant kategorisinden DolarTL varantlarını ve işlem yönünü, risk grubunu seçerek yatırım yapabiliyor. Fiyatlarda düşüş bekliyorsanız döviz varantlarında satım varantı seçiliyor.

Varant seçimi yaparken dikkat edilmesi gereken önemli bir detay daha vardır, kaldıraç, duyarlılık ve teta değerleri de aynı varant grubunda dikkate alınmalıdır. Eğer ki varant fiyatının dayanak varlık fiyatına daha hızlı tepki vermesini istiyorsanız düşük duyarlıklı olan varantlar arasından seçim yapılmalıdır. 

Varant piyasasında bilgi en büyük güçtür

Yeni varant yatırımcıları için varantlarda nasıl işlem yapılır konusu biraz karmaşık gibi görünse de alanında uzman profesyoneller tarafından sağlanan finansal okuryazarlık eğitimleri, webinarlar, e-eğitimler, yazılı diğer argümanlar yatırımcının bu piyasa en güçlü referans kaynakları oluyor. Ayrıca varant demo hesapta pratik imkanı da yatırımcının varant bilgisini kontrol etmesi ve işlem stratejilerini geliştirmesi açısından yatırımcının en önemli yardımcıları arasındadır.

Varantlarda başaralı olarak yatırım yapma noktasında çok zengin eğitim argümanına ulaşma imkanına sahip olması, varant demo hesapta pratik imkanı gibi eğitim destekleri yatırımcının elini güçlendirir.

Varant yatırımcısının işlem başarısının artması için disiplinli ve sistemli olarak kendini geliştirmeye odaklanması gerekmektedir. Tüm finansal piyasalarda olduğu gibi varant piyasasında da bilgi güçtür.

Varantlarda yatırım çok kolaydır

Altın, döviz, hisse, endeks, petrol, döviz gibi çok çeşitli enstrüman grubunda varant yatırımı çok kolaydır. Zor olan karlı ya da kar potansiyeli olan varantlarda yatırım yapabilmektir. Bu aşamada ise yatırımcının en büyük yardımcısı uluslararası ve yerel piyasa deneyimi, kurumsallığı, inovatif çalışmaları, sektörün gelişimine sağladığı katkı dahil birçok alanda değerlendirme kuruluşları tarafından takdir edilmiş banka ve aracı kurumlardır.

Sektör lideri ve ödüllü kurumlar arasında yer alan GCM Yatırım birçok kez kaldıraçlı piyasalarda işlem hacmi lider olmuş, yurtdışı kurumlardan birçok kez en iyi aracı kurum ödülüne layık görülmüştür.

GCM Yatırım avantajları ile varantlarda yatırım imkanı

Kaldıraçlı piyasaların ödüllü ve lider kurumlarından GCM Yatırım dünya standartlarındaki teknolojik alt yapısı, güçlü öz sermayesi, profesyonel uzman kadrosu, alanında uzman analistleri, üstün müşteri memnuniyeti odaklı çalışan müşteri temsilcileri ile yatırımcı dostudur.

Varantlarda ve diğer enstrümanlarda bilgi için Kurumun müşteri temsilcilerinden yardım alabilirsiniz. Daha fazla bilgi için Kurumun web adresini ziyaret edebilirsiniz.

Varant Nedir?

Varantlara yatırım yapmak, varantlarda oluşan yatırım fırsatlarını değerlendirmek sermaye piyasalarının dikkat çeken yatırım enstrümanları arasında hızla yerini alıyor. Özellikle varantların minimal miktarla spot piyasa varlıklarına yatırım imkanı sunması bu enstrümanlarda işlem yapanlarının sayısını artırıyor.

Varantlarda yatırım yapanlar genellikle kaldıraçlı piyasalara işlem alışkanlığı olan yatırımcılar olmakla birlikte bu piyasada da yatırım yapmak isteyen yeni yatırımcılar varant nedir ve diğer enstrümanlar arasındaki farklılıklar nelerdir, avantajlar ve dezavantajları ve riskleri ve daha fazla konuda haklı olarak araştırma içine giriyor. Biz de bu çerçevede varant nedir ile başlayalım.

Varant nedir?

Varantlar, Borsa İstanbul Pay Piyasasında işlem gören menkul kıymet haline getirilmiş opsiyonlardır. Daha net ifade ile varantlar, spot piyasa ürünü dayanak varlığı önceden belirlenen bir fiyattan, belirli bir tarihe kadar ya da belirli bir tarihte alma ya da satma hakkı veren menkul kıymet niteliğindeki opsiyonlardır. Türev ve kaldıraçlı ürünlerdir.

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) kanunlarına göre varantlar banka ve aracı kurumlar tarafından Borsa İstanbul’da işlem görmek üzere ihraç edilir. Varant ihraççısı kurumun sürekli alış ve satış kotasyonu vermesi mecburidir. İhraççı kurum piyasa yapıcı olabileceği gibi ihraç edilen her varant için anlaşmalı başka piyasa yapıcılarda kotasyon verebilir. Varant ihraççısı da piyasa yapıcısı ilgili varantta likiditeyi sağlamak zorundadır.

Varantların temel özellikleri

-Varantlar borsaya kotedirler, her varant için bir piyasa açılır ve ihraç sonrası ikinci el piyasada işlem görürler.

-Varantlara spot piyasada işlem gören hisseler, dövizler, emtialar, kıymetli madenler, endeksler ve menkul kıymet sepetleri dayanak varlık olabilir. 

– Takası diğer menkul kıymetlerle aynıdır (T+2).

– Varantı satın alan yatırımcı, varant kullanımından doğan hakkı satın almış olur, yükümlülük altına girmez.

– Varantlar ihraççı aracı kurumlar tarafından sermaye temin etmek amacı ile ihraç edilemezler.  Şahsi sorumlulukları vardır.

– Varant ihraççısı aracı kurum veya anlaşmalı piyasa yapıcısı kurum piyasada likiditeyi sağlamak amacıyla sürekli kotasyon verme mecburiyetindedir.

–  Varantlarda vade sonunda kaydi veya nakdi uzlaşı vardır.

– Varantlarda alış ve satış kotasyonları zaman ve fiyat önceliği kuralına göre sisteme girer ve karşı emirlerle eşleşir. Tüm işlemler piyasa yapıcının verdiği kotasyonlar dahilinde gerçekleşir.

– Varantlarda açığa satış yapılamaz, seans içinde emir iptali serbesttir, pasif emir verilebilir.

– Varantlarda varantın fiyatı ne olursa olsun piyasa yapıcı en düşük kotasyon olarak alışta 1 kuruş, satışta ise 2 kuruştan fazla veremez.

-Varantlarda baz fiyat uygulanmaz, taban ve tavan sınırlaması yoktur, serbest marjlıdır.

– Varantlarda vade sonunda uzlaşı kaydi veya nakdi olabilir fakat pratikte nakdi uygulama gerçekleşmektedir. Vade sonunda uzlaşı vade sonunun üçüncü günü gerçekleşir.

– Varantlar kaldıraçlı ürünlerdir yatırımcı çok küçük miktarlar ve çok düşük maliyetlerle işlem yapma avantajına sahiptir. Ayrıca varantlar varant primi karşılığında kullanılabilir ve yatırımcının zararı kullanım fiyatı ile sınırlı iken kar limitsizdir.

– Varantlarda çift yönlü işlem, risk yönetimi, spekülatif kazanç gibi birçok avantajla işlem yapılabilir.

Varantlarda ve diğer kaldıraçlı ürünlerde GCM Yatırım avantajları ile işlem yapabilmek için GCM Yatırım’ın web adresini ziyaret edebilir, üstün müşteri memnuniyeti odaklı çalışan müşteri temsilcilerinden yardım alabilirsiniz.