pay – varant nedir

Varant Piyasasında Kaldıraç Kullanımı

Varant piyasasında kaldıraç kullanımı Forex ve VİOP gibi kaldıraçlı piyasalar ile benzer özellikler taşısa da varant piyasasında kaldıraç olarak tanımlanan sistem aslında etkin kaldıraçtır. Etkin kaldıracın varant piyasasının yatırımcıya cazip gelen avantajlı özellikleri ile etkisi daha güçlü olmaktadır.

Varant piyasasında kaldıraç kullanımında basit kaldıraç ve etkin kaldıraç olarak iki farklı tanımlama ile karşılaşılmaktadır. Her iki kaldıraç hesaplamalarının bilinmesi ve yatırım stratejilerine uygun kullanılması açısından dikkat edilmesi gereken incelikler vardır.

Varant piyasasında kaldıraç kullanımının detaylarına girmeden önce konunun daha iyi anlaşılması için şu tanımlar ve formüller üzerinde durmak gerekiyor.

-Varant piyasasında kaldıraç nedir,

-Varant piyasasında basit kaldıraç ve formülü, hesaplanması,

-Varant piyasasında etkin kaldıraç ve formülü ve hesaplanması

Varant piyasasında etkin kaldıraç ile basit kaldıraç arasındaki farklar.

Varant piyasasında kaldıraç nedir?

Varant piyasasında kaldıraç (gearing – ayarlama); spot piyasada işlem göre dayanak varlığı çok daha az miktarla alma -satma hakkı veren parametredir fakat bu parametre diğer piyasalarda kullanılan basit kaldıraç ile karıştırılmamalıdır.

Varantlarda ayarlama nedir; spot piyasadaki dayanak varlığı sadece kullanım fiyatından alma – satma hakkıdır.

Ayarlama, temel olarak, dayanak varlık fiyatının, bir adet varantın kaç adet dayanak varlıkta işlem hakkı verdiğiyle (çarpan) çarpımının, varant fiyatına bölünmesi ile bulunur.

Varantlarda kaldıraç (ayarlama) kullanımına örnek

USD/TRY paritesi dayanak varlığının cari fiyatı 5,77

Varant kullanım fiyatı : 1,45 TL

1 Varant 10 ABD doları alma – satma hakkı veriyor.

Varant kullanım fiyatı 1,45 TL olsun. Spot piyasada 10 ABD doları pozisyon açmak için yatırımcının kullanacağı 57.7 TL’dir fakat yatırımcı 1,45 TL varant primi ile spot piyasaya göre 1/39 oranında fiyat ile 10 ABD dolarını alma –satma hakkını elde etmektedir.

Varantlarda basit kaldıraç nedir?

Basit kaldıraç oranı, dayanak varlığa doğrudan yatırım yapmadan, aynı varlığa ne kadar az miktarla işlem yapılacağını gösterir. Dayanak varlık fiyatı ve varant değeri arasında birebir ilişki olduğunu varsayan basit kaldıraç şu formül üzerinden hesaplanır;

Basit kaldıraç= Hisse fiyatı/ ((varant fiyatı) x2 (dönüşüm oranı))

Varantlarda etkin kaldıraç nedir?

Etkin kaldıraç, dayanak varlık fiyatındaki yüzde bir değişime karşılık varant fiyatının yüzde kaç değişeceğinin göstergesidir.

Etkin kaldıraç: Ayarlama x Delta

Yüzdesel bazda gösterilir, mesela; dayanak varlık fiyatınki %1’lik değişimin varant fiyatında yaklaşık %10’luk harekete neden olacağı şeklinde düşünülür.

Dayanak fiyatındaki değişimler varant fiyatı ile birlikte kaldıraç ve delta parametrelerini de etkileyebileceğinden bu parametrelerin takip edilmesi doğru olur.

Etkin kaldıraç ile ilgili genel varsayım varant kâra geçtikçe etkin Kaldıraç düşerken zararda olan varantlar için de etkin kaldıraç yükselir.

Basit kaldıraç ile etkin kaldıraç arasında ki fark

Basit kaldıraç ile etkin kaldıraç arsındaki fark, basit kaldıraç dayanak varlık fiyatı ve varant değeri arasında birebir ilişki olduğunu varsayarken etkin kaldıraç deltaya odaklanarak daha gerçekçi bir sonuç verir.

GCM Yatırım avantajları ile varant işlemleri

Sektörün ödüllü ve lider kurumlarından geniş yetkili aracı kurum GCM Yatırım dünya standartlarında yeni nesil teknolojik alt yapı, güçlü mali yapı ve profesyonel uzman kadrosu ile finans piyasalarının önemli oyuncuları arasındadır.

Varantlarda ve diğer enstrümanlarda GCM Yatırım avantajları ile işlem yapabilirsiniz. Daha fazla bilgi için kurumun webadresini ziyaret edebilirsiniz.

Pay (Hisse) Varantları Nedir? Pay Varantlarında Nasıl İşlem Yapılır?

Pay (hisse) varantları ve pay varantlarında yatırım yapmak, yatırımcıların yüksek risk iştahı ve alternatif kazançlar arayışında yeni adresler olarak hızla yükseliyor. Varant enstrümanları ile yeni tanışan Türk yatırımcı için pay varantları ve pay varantlarında nasıl işlem yapılır en çok ilgi çeken borsa konuları arasında yer alıyor. Peki, pay varantları nedir ve pay varantlarında nasıl işlem yapılır?

Pay (hisse) varantları nedir?

Borsa İstanbul’da pay varantlarında yatırım, Borsa İstanbul BİST 30 endeksini oluşturan hisselerin dayanak varlık olduğu varant enstrümanlarında alım – satım işleminin yapılmasıdır.

Varant enstrümanları, daha az miktarlarla spot piyasa dayanak varlıklarının fiyat hareketlerinden faydalandırmak amacıyla kaldıraçlı ve vadeli işlem imkanı tanıyan enstrümanlardır.

Hisse varantları da diğer varant enstrümanlarında olduğu gibi genellikle BİST 30 endeksinde belirli bir vade içinde ya da vade sonunda belirli bir miktarda belirli kullanım fiyatı üzerinden alım ve satım hakkı tanıyan menkul kıymet opsiyonlarıdır. Varantlar yatırımcıya vade sonunda alma veya satma hakkı verirken diğer taraftan herhangi bir yükümlülük getirmez.

Hisse varantlarında Borsa İstanbul Pay piyasasında işlem gördüğünü belirtmiştir. Takas koşulları da tıpkı pay piyasasında olduğu gibi T+2’dir. Hisse varantlarına BİST 30 endeks varantlarının geneli dahildir Mesela; Petkim, Akbank, Sabancı Holding, Ereğli Türk Hava Yolları, Garanti, Pegasus, gibi birçok hisse varantında işlem yapılabilir.

Hisse varantları aracı kurumlar tarafından piyasa yapıcılık zorunluluğu ile ihraç edilir. Varant ihraççısı aracı kurumlar ihraç ettikleri pay varantında sürekli fiyat kotasyonu vererek likidite sağlamak zorundadır ki; bu pay varantlarının önemli avantajlarından biridir.

Pay varantlarının avantaj ve dezavantajları

Pay varantları dayanak varlığın fiyat hareketlerinden spekülatif kazanç elde etme, spot piyasa varlıklarında risk yönetimi ve piyasalar arasında arbitraj olanağı sağlar. Ayrıca düşük işlem komisyonları, teminat gerektirmemesi, yüksek likidite, limitli zarar limitsiz kar, çift yönlü işlem avantajı, etkin kaldıraç imkanı, asimetrik getiri hisse varantlarını cazip kılan avantajlardır.

Pay varantlarının riskli özellikleri arasında ise kaldıraç sistemi, zaman değeri ve vade unsurları yer alır. Pay varantları dahil tüm varantlarda vade sonuna yaklaştıkça zaman değeri kaybı oluşur ve vade sonunda zaman değeri sıfırlanır. Dolayısıyla zaman değeri kaybının üstünde pozisyon kazancı oluşmalıdır ve işlem stratejisi vade içinde gerçekleşmelidir ki yatırımcı kar elde edebilsin. Açılan pozisyon piyasa fiyat hareketi ile terste kalırsa açılan pozisyonlarda tüm varant primini kaybetme riski vardır. Bu riski yatırımcının almasının sebebi limitli zarar karşısında kar potansiyelinin limitsiz olmasıdır.

Hisse varantlar hakkında bilinmesi gereken temel özellikler

Varantlarda işlem yapılabilmesi için varant primi adı altında varant kullanım fiyatı vardır. Kullanım bedeli vade sonunda varanttan doğan alım – satım hakkının kullanılabileceği fiyatı gösterir.

Varantlar vadeli ve kaldıraçlı enstrümanlardır.

Varantlar Avrupa tipi ve Amerikan tipi varantlar olarak ikiye ayrılır. Avrupa tipi varantlarda, varanttan doğan haklar sadece vade sonunda kullanılabilirken, Amerikan tipi varantlarda vade sonuna kadar istenilen bir tarihte kullanılabilir.

Varantlar, kotasyon fiyat aralığı içinde (kotasyon dahil) serbest marjla işlem görür.

Varantlarda açığa satış, kredili satış ve ödünç işlemi yapılamaz.

Varantlarda emir işlemleri hisse senetleri ile aynı kurallarla yapılır. Emir bölme, fiyat ve miktar iyileştirme / kötüleştirme yapılabilir ve kotasyon aralığı dışında da özel emirler verilebilir.

Varantlarda piyasa yapıcı tarafından kotasyon verilmeden emir kabulü ve işlemler başlamaz.

Varantlar hisse senetlerinde olduğu gibi kâr payı hakkı, yeni pay alma hakkı (rüçhan), tasfiye bakiyesine katılma hakkı, şirket yönetimine katılma hakkı, oy hakkı ve bilgi alma hakkı sağlamaz.

Pay varantlarında işlem saatleri 10:00-13:00 / 14:00-18:00 saatleri arasındadır.

Varantlarda nasıl işlem yapılır?

Varantlarda işlem yapmak hisse senetlerinde işlem yapmaktan çok farklı değildir. Aracı kurumunuz tarafından sağlanan işlem platformu üzerinden istediğiniz hisse varantlarında ve diğer varant gruplarında işlem yapabilirsiniz.

Hisse varantında pozisyon açmak için varant işlem platformu üzerinden işlem yapılmak istenen hisse varantı, beklenti yönü, lot büyüklüğü seçilerek emir iletimi yapılır. Emrin piyasa yapıcının kotasyonu ya da diğer kurum ve varant yatırımcılarının emri ile eşleşmesi sonucu emir gerçekleşmiş olur. Vade içinde emir kapatılması da açılmış emrin tersi yönünde emir verilmesi ve emrin piyasa ile eşleşmesi sonucu olur. Aradaki fark yatırımcı hesabına yansır. Yatırımcı dilerse vade sonunu bekleyerek karda olduğu varanttan doğan haklarını kullanabilir eğer varant karda değilse varanttan doğan haklarını kullanmayarak sadece varant primi kadar risk almış olur.

Varant yatırımlarında parametrelere dikkat

Hisse varantlarında işlem yapmak çok kolaydır fakat yatırım karı açısından dikkat edilmesi gereken varant paraketeler vardır ve bu parametreler hisse varantının karı üzerinde direkt etkilidir. Mesela, çarpan, zaman değeri, etkin kaldıraç vs gibi. Varantlarda yatırım yaparken nelere dikkat edilmesi konusunda uzmanlardan yardım alabilirsiniz. Sektörün ödüllü ve lider kurumu GCM Yatırım, güçlü mali yapısı, dünya standartlarında teknolojik alt yapısı ve alanında uzman kadrosu yatırımcı dostudur.

Varant hesabı nasıl açılır?

Banka veya aracım kurumlarında yatırım hesabı ve varant hesabınız yoksa kimlik beyanı, yatırım sözleşmesi ile birlikte varant sözleşme kitini imzalaması yeterlidir. Risk bildirim formunun da doldurulması ile varant müşteri hesabı açılmış olur. Açılan varant müşteri hesabına varant kullanma primin yatırılması ile işlem yapmaya başlanabilir.

Hisse varantlarda diğer enstrümanlarda GCM Yatırım avantajları ile işlem yapabilirsiniz. Daha fazla bilgi için kurumun webadresini ziyaret edebilirsiniz.

Endeks Varantları Nedir? Hangi Endekslere Yatırım Yapılabilir?

Endeks varantları, varant piyasasında en çok tercih edilen varantlar arasındadır, özellikle yurtdışı borsaları ve Borsa İstanbul endekslerine yatırım imkanı taşıması açısından risk iştahı yüksek yatırımcılara doğru stratejilerle birlikte önemli getiri fırsatları sunar.

Endeks varantlarına ilk kez yatırım yapmak ve getiri fırsatlarını değerlendirmek isteyen yatırımcılar için endeks varantları nedir ve endeks varantlarına nasıl yatırım yapılır konusuna temel çerçevede anlatalım.

Endeks varantları; Borsaİstanbul (BİST) Pay Piyasası altında varant pazarında işlem gören enstrümanlardır. Endeks varantları dayanak varlık olan spot borsa endeksine çok az miktarla belirli bir vade içinde ya da vade sonuna kadar varant primi karşılığında alma ve satma hakkı veren kaldıraçlı enstrümanlardır.

Borsa İstanbul Pay Piyasasında BİST 100, BİST 30, BİST Banka endeksleri, DAX, Dow Jones, Nasdaq, S&P 500 FTSE, Nikkei 225 endeksleri gibi küresel piyasalarda kabul görmüş tüm borsaların endekslerinin varantları işlem görebilir.

Endeks varantlarına dayanak oluşturacak borsa endeksine ihraççı aracı kurum karar verir dolayısıyla aynı dayanak varlıkta birçok aracı kurum tarafından ihraç edilmiş endeks kontratı olabilir ve fiyatları değişiklik gösterebilir. Ayrıca vade olarak da farklılıklar gösterebilir. Endeks varantlarında yatırım yaparken risk profiline uygun ve getiri sağlayacak enstrümanın seçimi çok önemlidir. Yeterince deneyimli olmayan yatırımcılar endeks varantlarına tabi diğer varant enstrümanlarına da yatırım yaparken uzman desteği almaları önemlidir.

Endeks varantları içinde Borsa İstanbul Bist 30 endeks varantı en çok ilgi gören enstrümanlar arasındadır. BİST 30 endeksine çok az miktarla yatırım yapmak ve risk yönetimi açısından caziptir.

Dünya borsa endeks varantları arasında ise New York Borsası endeks varantları, Nasdaq 100 endeksi varantları, Dow Jones Industrial Average Endeks varantları, DAX endeksi varantları, FTSE 100 endeksi varantları, Nikkei 225 endeksi varantları, EURO STOXX 50 endeksi varantları ve çok daha fazlası Borsa İstanbul’da yatırım yapılacak endeks varantları arasındadır.

Borsa endeks varantlarını kısaca tanıyalım;

Dow Jones Industrial Average Endeks varantı: New York Borsası ve Nasdaq borsasında işlem gören en popüler 30 hissenin dayanak varlık olduğu endekstir. Mesela; Coca-Cola, Intel, IBM, McDonald’s, Microsoft gibi.

Nasdaq 100 endeksi varantı: Nasdaq Borsası’nda işlem gören teknoloji, ilaç, gelişmekte olan şirket hisselerinden işlem hacmi en yüksek 100 hisseden oluşan endeksin dayanak varlık olduğu Nasdaq 100 endeksine yatırım imkanı sağlar. Amazon, Cisco, eBay, Google, Oracle, Apple gibi

S&P 500 endeksi varantı: Dünyanın en popüler endekslerinden S&P500 Endeksi dayanak varlıktır. 500 büyük ABD şirketinin hisse senetlerinden oluşan endekse yatırım yaparak Amazon, Bank of America, Facebook, Johnson & Johnson, Southwest Airlines ve Xerox gibi şirketlerin hisselerinin de fiyat hareketlerine yatırım yapılabilir.

EURO STOXX 50 endeksi varantı: Dow Jones Euro Stoxx 50 Endeksinin dayanak varlık olduğu EURO STOXX 50 endeksine yatırım yaparak Euro Bölgesi’nin en değerli 50 şirketinin hissesinin performansına yatırım imkanı sağlar. Airbus, Deutsche Bank, L’oreal, Total ve Volkswagen gibi.

DAX endeksi varantı: DAX Endeksi XETRA endeksinde işlem yaparak Franfurt Borsası’nda işlem gören Almanya’nın en büyük ve en likit 30 şirketin hissesinde çift yönlü ve kaldıraçlı olarak Borsa İstanbul bünyesinde yatırım fırsatı verir. Endekse dahil olan şirketin hisseleri arasında BMW, Siemens, Adidas ve Deutsche Bank sayılabilir.

FTSE 100 endeksi varantı: Londra Menkul kıymet Borsası endeksi FTSE 100 endeksi dayanak varlıktır. İngiltere ekonomisinin en parlak şirketlerine yatırım imkanı sağlayan endekste Royal Dutch Shell, BP, BG Group, Tullow Oil ve Petrofac gibi çok popüler şirketlerin hisselerine yatırım avantajı sağlanır.

Nikkei 225 endeksi varantı: Japonya ekonomisinin en güçlü şirketlerinin hisselerinden oluşanNikkei 225 endeksi Tokya Borsası’nın yine en likit 225 şirketinin hisselerinden oluşur.

Endeks varantlarına nasıl yatırım yapılır

Endeks varantlarına yatırım yapmak prosedür açısından çok kolaydır çünkü işlem limiti yoktur yatırımcının sadece varant sözleşmesi imzalamış olması yeterlidir. Aracı kurumun işlem platformundan istediği endeks varantında alım ve satım emri vermesi yeterlidir. Endeks varantlarında hassas davranılması gereken konu doğru stratejilerle karlı varantların seçilebilmesidir. Yatırımcının doğru varant bilgileri elde edinceye ve varant piyasasında işlem alışkanlığı sağlayıncaya kadar uzman desteği alması çok önemlidir.

Varantlarda ve daha fazla enstrümanda yatırım yapmak için sektörün lider kurumlarından GCM Yatırım’ın müşteri temsilcilerinden bilgi alabilir, GCM Yatırım’ın web adresini ziyaret edebilirsiniz.