borsa – varant nedir

Aracı Kuruluş Varantı Nedir?

Aracı kuruluş varantları, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) kanunlarına göre banka ve aracı kurumlar tarafından Borsa İstanbul’da işlem görmek üzere ihraç edilmektedirler. Aracı kuruluş varantları ihraç koşulları, kote koşulları ve işlem koşulları kanunlarla düzenlenmiştir.

Aracı kuruluş varantları elinde bulunduran kişiye, dayanak varlığı ya da göstergeyi önceden belirlenen bir fiyattan belirli bir tarihte veya belirli bir tarihe kadar alma veya satma hakkı veren, bu hakkı nakdi ya da kaydi uzlaşı ile kullanılan menkul kıymet niteliğindeki sermaye piyasası araçları olması açısından caziptir.

Aracı kurum varantları; spot piyasada işlem gören hisse, ekonomik gösterge, döviz, emtia, kıymetli maden, geçerliliği uluslararası alanda genel kabul görmüş endeks gibi menkul kıymetlerin ya da menkul kıymet sepetlerin dayanak teşkil ettiği opsiyon özelliği taşıyan tüm ürünler üzerine türetilmiş varlıklardır.

Aracı kurum varantlarının özellikleri

Borsaya kotedirler ve ihraç sonrası Borsa İstanbul Pay Piyasası’nda işlem görürler.

-Opsiyon sözleşmelerinin menkul kıymetleştirilmiş halledir ve türev, kaldıraçlı ürünlerdir.

– Varant alan veya satan tarafa ödediği prim karşılığında bir menkul kıymeti, bir menkul kıymet sepetini ya da bir endeksi, vade sonunda veya vadeden önce, belirlenmiş olan bir fiyat seviyesinden (ihraççıdan) alma ya da (ihraççıya) satma hakkı verir.

– Takası diğer menkul kıymetlerle aynıdır (T+2).

-Türev ve kaldıraçlı finansal ürünlerdir.

– İhraççının sermaye temin etmek amacı ile ihraç edeceği bir ürün değildir ve ihraççının şahsi sorumluluğu altındadır.

– Varantı satın alan yatırımcı yükümlülük değil, hak satın almış durumdadır.

Varant ihraççısı aracı kurum veya anlaşmalı kurum piyasa yapıcılığı yapmak zorundadır ve sürekli olarak ilgili varant tahtasında likiditeyi sağlama mecburiyetindedir.

Varantların avantajları

-Varantlar, fiyatların yükselişi ve düşüşü dahil her iki yönde de yatırım imkanı sağlar.

-Spot piyasa finansal varlıklarına çok daha az miktarlarla varant primi ödeyerek piyasanın düşüşüne ve yükselişine yatırım fırsatı verir.

-Aracı kurum varantları, Hisse senetleri, paritelere, ons ve gram altına, yabancı ve yerli borsa endekslerine, Brent petrol, tahvil ve bonolara kısa ve orta vadeli yatırım yapmanın kolay yoludur.

-Varant primi ile riskin sınırlı olması nedeniyle limitli zarar limitsiz kar potansiyeli taşırlar.

-Etkin kaldıraçlı ürünlerdir.

-Göreceli düşük işlem komisyonu

-Risk yönetimi açısından spot piyasaya göre daha az miktarla avantaj sağlarlar

-Spekülatif kazanç

-Asimetrik getiri

Varantların dezavantajları

Aracı kurum varantlarının sağlamış olduğu bir dizi avantajın yanında bazı riskleri de vardır.

Varantlar vadeli ürünlerdir ve işlem stratejisinin gerçekleşme şansı vade ile sınırlıdır.

Kaldıraçlı ürünlerdir kaldıraç sistemi kazanç fırsatları kadar kayıp riskleri de içerir.

Aracı kurum varantlarında tüm varant enstrümanda olduğu gibi vade unsuru vardır. Vade sonuna yaklaştıkça değeri azalır, azalan zaman değeri vardır. Bu açıdan ek bir maliyet oluşturur.

Aracı kurum varantlarında GCM Yatırım avantajları ile yatırım imkanı

GCM Yatırım güçlü mali yapısı, dünya standartlarında yeni nesil altyapı teknolojisi, alanında uzman profesyonel kadrosu ve küresel ve yerelde kaldıraçlı piyasalarda güçlü deneyimi sektörün lider ve ödüllü bir aracı kurumdur. Daha fazla bilgi için kurumun webadresini ziyaret edebilirsiniz.

Varant Piyasasında Kaldıraç Kullanımı

Varant piyasasında kaldıraç kullanımı Forex ve VİOP gibi kaldıraçlı piyasalar ile benzer özellikler taşısa da varant piyasasında kaldıraç olarak tanımlanan sistem aslında etkin kaldıraçtır. Etkin kaldıracın varant piyasasının yatırımcıya cazip gelen avantajlı özellikleri ile etkisi daha güçlü olmaktadır.

Varant piyasasında kaldıraç kullanımında basit kaldıraç ve etkin kaldıraç olarak iki farklı tanımlama ile karşılaşılmaktadır. Her iki kaldıraç hesaplamalarının bilinmesi ve yatırım stratejilerine uygun kullanılması açısından dikkat edilmesi gereken incelikler vardır.

Varant piyasasında kaldıraç kullanımının detaylarına girmeden önce konunun daha iyi anlaşılması için şu tanımlar ve formüller üzerinde durmak gerekiyor.

-Varant piyasasında kaldıraç nedir,

-Varant piyasasında basit kaldıraç ve formülü, hesaplanması,

-Varant piyasasında etkin kaldıraç ve formülü ve hesaplanması

Varant piyasasında etkin kaldıraç ile basit kaldıraç arasındaki farklar.

Varant piyasasında kaldıraç nedir?

Varant piyasasında kaldıraç (gearing – ayarlama); spot piyasada işlem göre dayanak varlığı çok daha az miktarla alma -satma hakkı veren parametredir fakat bu parametre diğer piyasalarda kullanılan basit kaldıraç ile karıştırılmamalıdır.

Varantlarda ayarlama nedir; spot piyasadaki dayanak varlığı sadece kullanım fiyatından alma – satma hakkıdır.

Ayarlama, temel olarak, dayanak varlık fiyatının, bir adet varantın kaç adet dayanak varlıkta işlem hakkı verdiğiyle (çarpan) çarpımının, varant fiyatına bölünmesi ile bulunur.

Varantlarda kaldıraç (ayarlama) kullanımına örnek

USD/TRY paritesi dayanak varlığının cari fiyatı 5,77

Varant kullanım fiyatı : 1,45 TL

1 Varant 10 ABD doları alma – satma hakkı veriyor.

Varant kullanım fiyatı 1,45 TL olsun. Spot piyasada 10 ABD doları pozisyon açmak için yatırımcının kullanacağı 57.7 TL’dir fakat yatırımcı 1,45 TL varant primi ile spot piyasaya göre 1/39 oranında fiyat ile 10 ABD dolarını alma –satma hakkını elde etmektedir.

Varantlarda basit kaldıraç nedir?

Basit kaldıraç oranı, dayanak varlığa doğrudan yatırım yapmadan, aynı varlığa ne kadar az miktarla işlem yapılacağını gösterir. Dayanak varlık fiyatı ve varant değeri arasında birebir ilişki olduğunu varsayan basit kaldıraç şu formül üzerinden hesaplanır;

Basit kaldıraç= Hisse fiyatı/ ((varant fiyatı) x2 (dönüşüm oranı))

Varantlarda etkin kaldıraç nedir?

Etkin kaldıraç, dayanak varlık fiyatındaki yüzde bir değişime karşılık varant fiyatının yüzde kaç değişeceğinin göstergesidir.

Etkin kaldıraç: Ayarlama x Delta

Yüzdesel bazda gösterilir, mesela; dayanak varlık fiyatınki %1’lik değişimin varant fiyatında yaklaşık %10’luk harekete neden olacağı şeklinde düşünülür.

Dayanak fiyatındaki değişimler varant fiyatı ile birlikte kaldıraç ve delta parametrelerini de etkileyebileceğinden bu parametrelerin takip edilmesi doğru olur.

Etkin kaldıraç ile ilgili genel varsayım varant kâra geçtikçe etkin Kaldıraç düşerken zararda olan varantlar için de etkin kaldıraç yükselir.

Basit kaldıraç ile etkin kaldıraç arasında ki fark

Basit kaldıraç ile etkin kaldıraç arsındaki fark, basit kaldıraç dayanak varlık fiyatı ve varant değeri arasında birebir ilişki olduğunu varsayarken etkin kaldıraç deltaya odaklanarak daha gerçekçi bir sonuç verir.

GCM Yatırım avantajları ile varant işlemleri

Sektörün ödüllü ve lider kurumlarından geniş yetkili aracı kurum GCM Yatırım dünya standartlarında yeni nesil teknolojik alt yapı, güçlü mali yapı ve profesyonel uzman kadrosu ile finans piyasalarının önemli oyuncuları arasındadır.

Varantlarda ve diğer enstrümanlarda GCM Yatırım avantajları ile işlem yapabilirsiniz. Daha fazla bilgi için kurumun webadresini ziyaret edebilirsiniz.

Pay (Hisse) Varantları Nedir? Pay Varantlarında Nasıl İşlem Yapılır?

Pay (hisse) varantları ve pay varantlarında yatırım yapmak, yatırımcıların yüksek risk iştahı ve alternatif kazançlar arayışında yeni adresler olarak hızla yükseliyor. Varant enstrümanları ile yeni tanışan Türk yatırımcı için pay varantları ve pay varantlarında nasıl işlem yapılır en çok ilgi çeken borsa konuları arasında yer alıyor. Peki, pay varantları nedir ve pay varantlarında nasıl işlem yapılır?

Pay (hisse) varantları nedir?

Borsa İstanbul’da pay varantlarında yatırım, Borsa İstanbul BİST 30 endeksini oluşturan hisselerin dayanak varlık olduğu varant enstrümanlarında alım – satım işleminin yapılmasıdır.

Varant enstrümanları, daha az miktarlarla spot piyasa dayanak varlıklarının fiyat hareketlerinden faydalandırmak amacıyla kaldıraçlı ve vadeli işlem imkanı tanıyan enstrümanlardır.

Hisse varantları da diğer varant enstrümanlarında olduğu gibi genellikle BİST 30 endeksinde belirli bir vade içinde ya da vade sonunda belirli bir miktarda belirli kullanım fiyatı üzerinden alım ve satım hakkı tanıyan menkul kıymet opsiyonlarıdır. Varantlar yatırımcıya vade sonunda alma veya satma hakkı verirken diğer taraftan herhangi bir yükümlülük getirmez.

Hisse varantlarında Borsa İstanbul Pay piyasasında işlem gördüğünü belirtmiştir. Takas koşulları da tıpkı pay piyasasında olduğu gibi T+2’dir. Hisse varantlarına BİST 30 endeks varantlarının geneli dahildir Mesela; Petkim, Akbank, Sabancı Holding, Ereğli Türk Hava Yolları, Garanti, Pegasus, gibi birçok hisse varantında işlem yapılabilir.

Hisse varantları aracı kurumlar tarafından piyasa yapıcılık zorunluluğu ile ihraç edilir. Varant ihraççısı aracı kurumlar ihraç ettikleri pay varantında sürekli fiyat kotasyonu vererek likidite sağlamak zorundadır ki; bu pay varantlarının önemli avantajlarından biridir.

Pay varantlarının avantaj ve dezavantajları

Pay varantları dayanak varlığın fiyat hareketlerinden spekülatif kazanç elde etme, spot piyasa varlıklarında risk yönetimi ve piyasalar arasında arbitraj olanağı sağlar. Ayrıca düşük işlem komisyonları, teminat gerektirmemesi, yüksek likidite, limitli zarar limitsiz kar, çift yönlü işlem avantajı, etkin kaldıraç imkanı, asimetrik getiri hisse varantlarını cazip kılan avantajlardır.

Pay varantlarının riskli özellikleri arasında ise kaldıraç sistemi, zaman değeri ve vade unsurları yer alır. Pay varantları dahil tüm varantlarda vade sonuna yaklaştıkça zaman değeri kaybı oluşur ve vade sonunda zaman değeri sıfırlanır. Dolayısıyla zaman değeri kaybının üstünde pozisyon kazancı oluşmalıdır ve işlem stratejisi vade içinde gerçekleşmelidir ki yatırımcı kar elde edebilsin. Açılan pozisyon piyasa fiyat hareketi ile terste kalırsa açılan pozisyonlarda tüm varant primini kaybetme riski vardır. Bu riski yatırımcının almasının sebebi limitli zarar karşısında kar potansiyelinin limitsiz olmasıdır.

Hisse varantlar hakkında bilinmesi gereken temel özellikler

Varantlarda işlem yapılabilmesi için varant primi adı altında varant kullanım fiyatı vardır. Kullanım bedeli vade sonunda varanttan doğan alım – satım hakkının kullanılabileceği fiyatı gösterir.

Varantlar vadeli ve kaldıraçlı enstrümanlardır.

Varantlar Avrupa tipi ve Amerikan tipi varantlar olarak ikiye ayrılır. Avrupa tipi varantlarda, varanttan doğan haklar sadece vade sonunda kullanılabilirken, Amerikan tipi varantlarda vade sonuna kadar istenilen bir tarihte kullanılabilir.

Varantlar, kotasyon fiyat aralığı içinde (kotasyon dahil) serbest marjla işlem görür.

Varantlarda açığa satış, kredili satış ve ödünç işlemi yapılamaz.

Varantlarda emir işlemleri hisse senetleri ile aynı kurallarla yapılır. Emir bölme, fiyat ve miktar iyileştirme / kötüleştirme yapılabilir ve kotasyon aralığı dışında da özel emirler verilebilir.

Varantlarda piyasa yapıcı tarafından kotasyon verilmeden emir kabulü ve işlemler başlamaz.

Varantlar hisse senetlerinde olduğu gibi kâr payı hakkı, yeni pay alma hakkı (rüçhan), tasfiye bakiyesine katılma hakkı, şirket yönetimine katılma hakkı, oy hakkı ve bilgi alma hakkı sağlamaz.

Pay varantlarında işlem saatleri 10:00-13:00 / 14:00-18:00 saatleri arasındadır.

Varantlarda nasıl işlem yapılır?

Varantlarda işlem yapmak hisse senetlerinde işlem yapmaktan çok farklı değildir. Aracı kurumunuz tarafından sağlanan işlem platformu üzerinden istediğiniz hisse varantlarında ve diğer varant gruplarında işlem yapabilirsiniz.

Hisse varantında pozisyon açmak için varant işlem platformu üzerinden işlem yapılmak istenen hisse varantı, beklenti yönü, lot büyüklüğü seçilerek emir iletimi yapılır. Emrin piyasa yapıcının kotasyonu ya da diğer kurum ve varant yatırımcılarının emri ile eşleşmesi sonucu emir gerçekleşmiş olur. Vade içinde emir kapatılması da açılmış emrin tersi yönünde emir verilmesi ve emrin piyasa ile eşleşmesi sonucu olur. Aradaki fark yatırımcı hesabına yansır. Yatırımcı dilerse vade sonunu bekleyerek karda olduğu varanttan doğan haklarını kullanabilir eğer varant karda değilse varanttan doğan haklarını kullanmayarak sadece varant primi kadar risk almış olur.

Varant yatırımlarında parametrelere dikkat

Hisse varantlarında işlem yapmak çok kolaydır fakat yatırım karı açısından dikkat edilmesi gereken varant paraketeler vardır ve bu parametreler hisse varantının karı üzerinde direkt etkilidir. Mesela, çarpan, zaman değeri, etkin kaldıraç vs gibi. Varantlarda yatırım yaparken nelere dikkat edilmesi konusunda uzmanlardan yardım alabilirsiniz. Sektörün ödüllü ve lider kurumu GCM Yatırım, güçlü mali yapısı, dünya standartlarında teknolojik alt yapısı ve alanında uzman kadrosu yatırımcı dostudur.

Varant hesabı nasıl açılır?

Banka veya aracım kurumlarında yatırım hesabı ve varant hesabınız yoksa kimlik beyanı, yatırım sözleşmesi ile birlikte varant sözleşme kitini imzalaması yeterlidir. Risk bildirim formunun da doldurulması ile varant müşteri hesabı açılmış olur. Açılan varant müşteri hesabına varant kullanma primin yatırılması ile işlem yapmaya başlanabilir.

Hisse varantlarda diğer enstrümanlarda GCM Yatırım avantajları ile işlem yapabilirsiniz. Daha fazla bilgi için kurumun webadresini ziyaret edebilirsiniz.

Varant Kısa Kodları Nasıl Okunur?

Varantlar borsada işlem görürken diğer enstrümanlarda olduğu Borsa tarafından geliştirilmiş kodlar üzerinden işlem görürler.

Varantlarda yatırım yapmak isteyen yatırımcılar işlem platformu üzerinden pratikte kısa kod kullanımı yaparak enstrüman seçerler. Uygulamada ise varantlarda kısa ve uzun olmak üzere iki kod kullanılmaktadır. Peki varantlarda kısa kod nedir ve kısa kod ne anlama gelmektedir?

Varantlarda kısa kod nedir?

Varantlarda da hisse senetlerinde olduğu gibi 5 haneden oluşan kısa kod vardır ve varantın dayanak varlığı hakkında bilgi verir.

Kısa koddaki ilk iki harf dayanak varlığı, üçüncü harfi ihraç eden kurumu ve son iki harfi ise alım ya da satım varantı olduğunu ifade eder.

Kısa kodda yer alan ve varantın alım mı satım varantı mı olduğunu gösteren harfler ise çok kolay şifrelenmiştir. Şöyle ki AA – OO arasındaki harfler alım; PP – ZZ arası harfler satım hakkı veren ürünler için kullanılır. Bu arada varantın devamında yer alan “.V” uzantısı ilgili varlığın varant olduğunu gösterir.

Varantların kısa kod ile gösterilmesini daha net anlamak için şema ile gösterelim.

Hane 1 – 2	Hane 3	Hane 4 – 5	.V
GA	I	CG
Dayanak Varlık	İhraççı	Varant Türü	Enstrüman tipi varant

Yukardaki şemada gösterilen örnek üzerinden ilerlersek “GAICG .V” varant kodunun açılı şu şekildedir; garanti dayanak varlığı olan ve İş bankası tarafından ihraç edilmiş alım hakkı varant varant türüdür.

Varantlarda GCM Yatırım avantajları ile yatırım imkanı

Bilinçli yatırımcı misyonuyla sektörün ödüllü ve lider kurumu GCM yatırım, güçlü mali yapısı, dünya standartlarındaki teknolojik alt yapısı ve alanında uzman profesyonellerden oluşan uzmanları, üstün müşteri memnuniyeti odaklı müşteri temsilcileri ile profesyonel hizmet anlayışı varant piyasasında ciddi yardımcılarınız arasındadır.

Varantlarda ve diğer kaldıraçlı tüm enstrümanlarda GCM Yatırım avantajları ile işlem yapmak ve daha fazla bilgi almak için kurumun webadresini ziyaret edebilirsiniz.

Varant ve VİOP Farkları ve Avantajları

Borsa İstanbul bünyesinde işlem gören iki kaldıraçlı piyasa VİOP (Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası) ve varant piyasası tüm kazanç fırsatlarına rağmen yatırımcı için birçok bilinmezliklerle doludur.

Borsa İstanbul Pay Piyasası yüzyılın üzerindeki tarihine rağmen hala istenilen seviyede yatırımcı kitlesine ulaşmamıştır. Aynı zamanda VİOP ve varant piyasası tüm cazibesine rağmen büyük yatırımcı kitlelerin bilmediği bir dünyadır. Hâlbuki yatırımcı bu piyasalarda spot borsalara göre çok daha az sermaye ile fiyatların hem düşüşüne hem yükselişine düşük işlem maliyetleri ile yatırım yapabilir.

Varant piyasası ve VİOP yatırımcıya çok önemli avantajlar sağlar diğer taraftan bu iki piyasanın birbirine göre göreceli üstünlükleri vardır. Peki, spot piyasa ürünlerine avantajlı yatırım imkanları sunan bu iki kaldıraçlı ve vadeli piyasa neden birbirinden farklı ve bu piyasaların yatırımcıya sağladığı avantajlar neler. İşte! VİOP ve varant piyasaları, birbirinden farkları ve göreceli avantajları…

VİOP ve varant piyasalarının farkları

VİOP ve varant piyasası her ne kadar spekülatör ve risk yönetimcilerin buluşma adresi olsa da bu iki piyasada yatırımcıların bulunma sebepleri nüans farkları ile ayrışıyor. Varant piyasasında pozisyon alan yatırımcı ile VİOP piyasasında pozisyon alan yatırımcılar şu ana farklılıklara göre bu piyasalarda konumlanıyorlar.

VİOP’ta işlem gören enstrümanlar vadeli işlem sözleşmeleridir fakat varantlar menkul kıymetleştirilmiş opsiyonlardır.
Varant piyasası da VİOP’ta Borsa İstanbul bünyesinde faaliyet gösteren birbirinden farklı iki piyasadır. Varantlar Borsa İstanbul Pay Piyasası altında Kollektif Yatırım Ürünleri ve Yapılandırılmış Ürünler Pazarı’nda işlem görür. VİOP ise Borsa İstanbul çatısı altındaki vadeli ve kaldıraçlı diğer bir piyasadır.
VİOP’ta işlem yapabilmek için BİST tarafından belirli rutinlerde belirlenen teminat karşılığında pozisyon açılabilir. Varantlarda ise varant ihraççısı kurum tarafından ,ihraç koşullarına göre kurum tarafından belirlenen varant primi karşılığında kullanım hakkı elde edilir.
Varantlarda varant primi, VİOP’ta teminat karşılığında işlem yapılır.
Varantlarda VİOP’ta ki gibi teminat tamamlama çağrısı yoktur.
Varantlar, VİOP enstrümanlarına göre dayanak varlıktan farklı olarak asimetrik getiri sağlarlar.
Varantlarda işlem maliyeti VİOP’a göre daha düşüktür.
Varantlarda VİOP’a göre çok daha az varlık ile işlem yapılabilir.
Varantlarda fiyat kotasyonu ihraççı kurum ya da ihraççı adına piyasa yapıcı tarafından sürekli müzayede sistemi ile sağlanır. Varant fiyatları bu kotasyonlar üzerinden gelişir. VİOP’ta ise fiyatlar arz ve talebe göre yatırımcılar arasında oluşur.
Varantlarda vade sonunda varantın değeri sıfırlanır, VİOP’ta ise vade bitiminde sözleşmenin değeri uzlaşma fiyatına göre gerçekleşir.
VİOP’ta tüm TL pozisyonları ve nakitleri nema geliri elde ederken varantlarda nemalanma yoktur.

Varantlarda yatırım tercihi spot ve VİOP piyasasına göre çok daha az sermaye ile varant primi karşılığında teminat tamamlama zorunluluğu olmadan çok az işlem maliyetleri ile yapılır. Diğer taraftan VİOP’a göre daha riskli bir piyasadır çünkü yatırımcının tüm varant yatırımını kaybetme riski vardır.

Varantlarda Brent petrol, ons altın yatırımları BİST bünyesinde yapılması açısından avantajlı olarak görülmektedir. Diğer taraftan gerek VİOP gerekse BİST işlemlerinin risk yönetiminin varant hisselerinde de çok az birikimler ile yapılmasını birçok yatırımcı cazip bulur.

Varantlarda ve diğer enstrümanlarda GCM Yatırım avantajları ile işlem yapmak ve daha fazla bilgi almak için kurumun web adresini ziyaret edebilirsiniz.

Varant Fiyatına Etki Eden Faktörler

Varantların fiyatlarına etki eden faktörler arasında en güçlü olanı dayanak varlığın fiyat hareketi olsa da varant parametrelerinin de göz ardı edilemeyecek etkisi vardır. Varant parametrelerinin varant fiyatlarına etkisinin analiz edilmemesi ve yerine sadece dayanak varlık fiyat hareketlerine odaklanılması ise varantlarda kayıpların ana sebepleri arasındadır.

Varantların fiyatlarına etki eden faktörler dayanak varlık fiyatı, kullanım fiyatı, vadeye kalan gün sayısı, oynaklık, temettü, faiz gibi değişkenlerdir. Bu değişkenlerden ilk dördü varant fiyatı üzerinde güçlü etkiye sahipken temettü ve faiz oranının etkisi yok denecek kadar azdır.

	Alış varantı	Satış varantı
Dayanak varlık fiyatı	Pozitif	Negatif
Vadeye kalan gün sayısı	Pozitif	Pozitif
Örtük oynaklık	Pozitif	Pozitif
Faiz	Pozitif	Negatif
Temettü	Negatif	Pozitif
Yabancı para faiz oranı	Negatif	Pozitif

Varant parametrelerinin fiyatlara düşüş ve yükseliş yönünde etkisi

Dayanak varlığın fiyatı: Dayanak varlık fiyatı ile alım varantı arasında pozitif etki varken, satım varantı arasında negatif etki vardır. Dayanak varlığın fiyatı artarken alım varantı yükselirken satım varantın fiyatı düşer. Dayanak varlığın fiyatı düşerken ise alım varantının fiyatı düşerken satım varantının fiyatı yükselir.

Vadeye kalan gün sayısı: Alış varantlarında da satış varantlarında pozitif etkiye sahiptir. Vadeye kalan gün sayısı artıkça alım ve satım varantlarının fiyatı artarken vadeye kalan gün sayısı azaldıkça alım ve satım varantlarının fiyatı düşer.

Örtük oynaklık: Örtük oynaklığın hem alım hem de satım varantları arasında pozitif etki vardır. Dayanak varlığın oynaklığı (volatilitesi) artıkça alım ve satım varantlarının fiyatı artar.

Faiz: Piyasa faiz oranları ile alım varantı ile pozitif, satım varantı ile pozitif etki vardır. Faiz oranları yükselirken alım varantları da yükselirken satım varantlarının fiyatı düşer.

Temettü: Temettü ödemeleri ile ise alım varantları arasında ters ilişki söz konusu iken satım varantları arasında doğrusal ilişki vardır. Temettü ödemelerinde alım varantlarının fiyatı düşerken satım varantlarının fiyatı yükselir.

Yabancı faiz oranları: yabancı faiz oranları ile varantlar arasında etkileşim çok yoktur fakat döviz varantları için aynı şey söz konusu değildir.

GCM yatırım avantajları ile işlem imkanı

Varantlar dahil tüm kaldıraçlı ürünlerde ve küresel piyasaların popüler enstrümanlarında GCM Yatırım avantajları ile işlem yapabilirsiniz. Sektörün lider ve ödüllü kurumlarından GCM yatırım güçlü öz sermayesi, dünya standartlarında teknolojik altyapısı, alanında uzman profesyonelleri ile geniş yetkili yatırım kuruluşudur. Bilgi almak için GCM Yatırım’ın üstün müşteri memnuniyeti odaklı çalışan müşteri temsilcilerinden bilgi alabilir, Kurumun web adresini ziyaret edebilirsiniz.

Varantlarda Nasıl Yatırım Yapılır?

Varantlar Türk yatırımcı kitlelerinin büyük kısmının farkındalığının olmadığı enstrümanlardır. Bununla birlikte varantlarda oluşan yatırım fırsatları risk iştahı yüksek bir azınlığın ya da hedge ihtiyacı olan kurumsal ve bireysel yatırımcılar için vazgeçilmez yatırım enstrümanları olarak popüler enstrümanlar listesinde hızla yükseliyor.

Varantlarda oluşan yatırım fırsatlarına ve hedge imkanlarına ilginin artması sonucu yeni yatırımcılar tarafından en çok yönlendirilen sorgular arasında ‘varantlarda nasıl yatırım yapılır’ yer alıyor.

Varantlarda nasıl yatırım yapılır?

Varantlar Borsa İstanbul bünyesinde Pay Piyasası’nda işlem görüyor dolayısıyla varantlarda işlem ya da yatırım yapmak için yatırımcıların SPK’dan lisanslı banka ya da aracı kurumlarda varant müşteri hesabının olması gerekiyor.

Varantlarda işlem aracılığı olan kurumlarda yatırım hesabının açılması ve beraberinde varant müşteri sözleşmesinin, risk bildirim formunun doldurulması ile varant yatırım hesabı açılıyor. Eğer yatırım hesabı varsa sadece varant müşteri sözleşmesinin imzalanması ve risk bildirim formunun doldurulması yeterli oluyor.

Uzman desteği ile doğru varant seçimi

Varant müşteri hesabının açılması ile birlikte müşteriye özel oluşturulan kullanıcı adı ve şifre ile yatırımcı aracı kurumun işlem platformunda yatırım yapmak istediği varantı, işlem yönünü, vadesi ile seçiyor. Mesela DolarTL’de alım/satım işlemi yapmak isteyen yatırımcı döviz varant kategorisinden DolarTL varantlarını ve işlem yönünü, risk grubunu seçerek yatırım yapabiliyor. Fiyatlarda düşüş bekliyorsanız döviz varantlarında satım varantı seçiliyor.

Varant seçimi yaparken dikkat edilmesi gereken önemli bir detay daha vardır, kaldıraç, duyarlılık ve teta değerleri de aynı varant grubunda dikkate alınmalıdır. Eğer ki varant fiyatının dayanak varlık fiyatına daha hızlı tepki vermesini istiyorsanız düşük duyarlıklı olan varantlar arasından seçim yapılmalıdır.

Varant piyasasında bilgi en büyük güçtür

Yeni varant yatırımcıları için varantlarda nasıl işlem yapılır konusu biraz karmaşık gibi görünse de alanında uzman profesyoneller tarafından sağlanan finansal okuryazarlık eğitimleri, webinarlar, e-eğitimler, yazılı diğer argümanlar yatırımcının bu piyasa en güçlü referans kaynakları oluyor. Ayrıca varant demo hesapta pratik imkanı da yatırımcının varant bilgisini kontrol etmesi ve işlem stratejilerini geliştirmesi açısından yatırımcının en önemli yardımcıları arasındadır.

Varantlarda başaralı olarak yatırım yapma noktasında çok zengin eğitim argümanına ulaşma imkanına sahip olması, varant demo hesapta pratik imkanı gibi eğitim destekleri yatırımcının elini güçlendirir.

Varant yatırımcısının işlem başarısının artması için disiplinli ve sistemli olarak kendini geliştirmeye odaklanması gerekmektedir. Tüm finansal piyasalarda olduğu gibi varant piyasasında da bilgi güçtür.

Varantlarda yatırım çok kolaydır

Altın, döviz, hisse, endeks, petrol, döviz gibi çok çeşitli enstrüman grubunda varant yatırımı çok kolaydır. Zor olan karlı ya da kar potansiyeli olan varantlarda yatırım yapabilmektir. Bu aşamada ise yatırımcının en büyük yardımcısı uluslararası ve yerel piyasa deneyimi, kurumsallığı, inovatif çalışmaları, sektörün gelişimine sağladığı katkı dahil birçok alanda değerlendirme kuruluşları tarafından takdir edilmiş banka ve aracı kurumlardır.

Sektör lideri ve ödüllü kurumlar arasında yer alan GCM Yatırım birçok kez kaldıraçlı piyasalarda işlem hacmi lider olmuş, yurtdışı kurumlardan birçok kez en iyi aracı kurum ödülüne layık görülmüştür.

GCM Yatırım avantajları ile varantlarda yatırım imkanı

Kaldıraçlı piyasaların ödüllü ve lider kurumlarından GCM Yatırım dünya standartlarındaki teknolojik alt yapısı, güçlü öz sermayesi, profesyonel uzman kadrosu, alanında uzman analistleri, üstün müşteri memnuniyeti odaklı çalışan müşteri temsilcileri ile yatırımcı dostudur.

Varantlarda ve diğer enstrümanlarda bilgi için Kurumun müşteri temsilcilerinden yardım alabilirsiniz. Daha fazla bilgi için Kurumun web adresini ziyaret edebilirsiniz.

Endeks Varantları Nedir? Hangi Endekslere Yatırım Yapılabilir?

Endeks varantları, varant piyasasında en çok tercih edilen varantlar arasındadır, özellikle yurtdışı borsaları ve Borsa İstanbul endekslerine yatırım imkanı taşıması açısından risk iştahı yüksek yatırımcılara doğru stratejilerle birlikte önemli getiri fırsatları sunar.

Endeks varantlarına ilk kez yatırım yapmak ve getiri fırsatlarını değerlendirmek isteyen yatırımcılar için endeks varantları nedir ve endeks varantlarına nasıl yatırım yapılır konusuna temel çerçevede anlatalım.

Endeks varantları; Borsaİstanbul (BİST) Pay Piyasası altında varant pazarında işlem gören enstrümanlardır. Endeks varantları dayanak varlık olan spot borsa endeksine çok az miktarla belirli bir vade içinde ya da vade sonuna kadar varant primi karşılığında alma ve satma hakkı veren kaldıraçlı enstrümanlardır.

Borsa İstanbul Pay Piyasasında BİST 100, BİST 30, BİST Banka endeksleri, DAX, Dow Jones, Nasdaq, S&P 500 FTSE, Nikkei 225 endeksleri gibi küresel piyasalarda kabul görmüş tüm borsaların endekslerinin varantları işlem görebilir.

Endeks varantlarına dayanak oluşturacak borsa endeksine ihraççı aracı kurum karar verir dolayısıyla aynı dayanak varlıkta birçok aracı kurum tarafından ihraç edilmiş endeks kontratı olabilir ve fiyatları değişiklik gösterebilir. Ayrıca vade olarak da farklılıklar gösterebilir. Endeks varantlarında yatırım yaparken risk profiline uygun ve getiri sağlayacak enstrümanın seçimi çok önemlidir. Yeterince deneyimli olmayan yatırımcılar endeks varantlarına tabi diğer varant enstrümanlarına da yatırım yaparken uzman desteği almaları önemlidir.

Endeks varantları içinde Borsa İstanbul Bist 30 endeks varantı en çok ilgi gören enstrümanlar arasındadır. BİST 30 endeksine çok az miktarla yatırım yapmak ve risk yönetimi açısından caziptir.

Dünya borsa endeks varantları arasında ise New York Borsası endeks varantları, Nasdaq 100 endeksi varantları, Dow Jones Industrial Average Endeks varantları, DAX endeksi varantları, FTSE 100 endeksi varantları, Nikkei 225 endeksi varantları, EURO STOXX 50 endeksi varantları ve çok daha fazlası Borsa İstanbul’da yatırım yapılacak endeks varantları arasındadır.

Borsa endeks varantlarını kısaca tanıyalım;

Dow Jones Industrial Average Endeks varantı: New York Borsası ve Nasdaq borsasında işlem gören en popüler 30 hissenin dayanak varlık olduğu endekstir. Mesela; Coca-Cola, Intel, IBM, McDonald’s, Microsoft gibi.

Nasdaq 100 endeksi varantı: Nasdaq Borsası’nda işlem gören teknoloji, ilaç, gelişmekte olan şirket hisselerinden işlem hacmi en yüksek 100 hisseden oluşan endeksin dayanak varlık olduğu Nasdaq 100 endeksine yatırım imkanı sağlar. Amazon, Cisco, eBay, Google, Oracle, Apple gibi

S&P 500 endeksi varantı: Dünyanın en popüler endekslerinden S&P500 Endeksi dayanak varlıktır. 500 büyük ABD şirketinin hisse senetlerinden oluşan endekse yatırım yaparak Amazon, Bank of America, Facebook, Johnson & Johnson, Southwest Airlines ve Xerox gibi şirketlerin hisselerinin de fiyat hareketlerine yatırım yapılabilir.

EURO STOXX 50 endeksi varantı: Dow Jones Euro Stoxx 50 Endeksinin dayanak varlık olduğu EURO STOXX 50 endeksine yatırım yaparak Euro Bölgesi’nin en değerli 50 şirketinin hissesinin performansına yatırım imkanı sağlar. Airbus, Deutsche Bank, L’oreal, Total ve Volkswagen gibi.

DAX endeksi varantı: DAX Endeksi XETRA endeksinde işlem yaparak Franfurt Borsası’nda işlem gören Almanya’nın en büyük ve en likit 30 şirketin hissesinde çift yönlü ve kaldıraçlı olarak Borsa İstanbul bünyesinde yatırım fırsatı verir. Endekse dahil olan şirketin hisseleri arasında BMW, Siemens, Adidas ve Deutsche Bank sayılabilir.

FTSE 100 endeksi varantı: Londra Menkul kıymet Borsası endeksi FTSE 100 endeksi dayanak varlıktır. İngiltere ekonomisinin en parlak şirketlerine yatırım imkanı sağlayan endekste Royal Dutch Shell, BP, BG Group, Tullow Oil ve Petrofac gibi çok popüler şirketlerin hisselerine yatırım avantajı sağlanır.

Nikkei 225 endeksi varantı: Japonya ekonomisinin en güçlü şirketlerinin hisselerinden oluşanNikkei 225 endeksi Tokya Borsası’nın yine en likit 225 şirketinin hisselerinden oluşur.

Endeks varantlarına nasıl yatırım yapılır

Endeks varantlarına yatırım yapmak prosedür açısından çok kolaydır çünkü işlem limiti yoktur yatırımcının sadece varant sözleşmesi imzalamış olması yeterlidir. Aracı kurumun işlem platformundan istediği endeks varantında alım ve satım emri vermesi yeterlidir. Endeks varantlarında hassas davranılması gereken konu doğru stratejilerle karlı varantların seçilebilmesidir. Yatırımcının doğru varant bilgileri elde edinceye ve varant piyasasında işlem alışkanlığı sağlayıncaya kadar uzman desteği alması çok önemlidir.

Varantlarda ve daha fazla enstrümanda yatırım yapmak için sektörün lider kurumlarından GCM Yatırım’ın müşteri temsilcilerinden bilgi alabilir, GCM Yatırım’ın web adresini ziyaret edebilirsiniz.

Varantların Diğer Kaldıraçlı Ürünlerden Farkları

Varantların kaldıraçlı ürün olması; “VİOP ve Forex gibi kaldıraçlı piyasalarda mı varantlarda mı yatırım yapmalıyım”, “varantların diğer kaldıraçlı piyasalardan farkları nelerdir”, “varantlarda kaldıraçlı işlem avantajlı mı” gibi hususlarda kafa karışıklıklarına neden olmaktadır. Özellikle kaldıraçlı işlem yapmak isteyen yatırımcı Forex piyasasında da VİOP’ta da kaldıraçlı, çift yönlü, online işlem yapabilirken neden varant sorusunu geliştiriyor ki doğru bir yaklaşım.

Varantlarda işlem yapmak isteyen yatırımcılar için varantların diğer kaldıraçlı ürünlerden temel farkları şunlardır;

Varantların diğer kaldıraçlı ürünlerden farkları

Nitelik: Varantlar opsiyonların menkul kıymetleştirilmiş şeklidir; ihraççı aracı kurumlar tarafından Borsa’ya kote edilerek halka arz edilirler. Diğer kaldıraçlı ürünler vadeli işlem sözleşmeleridir. Dayanak varlık üzerinden türetilmiş ve borsalara kote olmuş kontratlardır, halka arzı söz konusu değildir.

Piyasa: Varantlar organize piyasa olan Borsa İstanbul Pay Piyasası’nda, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri de Borsa İstanbul VİOP piyasasında işlem görmektedir. Forex piyasası ise uluslararası tezgah üstü piyasadır.

İşlem gören ürünler: Varant piyasasında hisse, endeks, döviz, petrol, altın gibi dayanak varlıklara kısa ve orta vadede yatırım yapılır. Varantlarda enstrüman çeşitliliği sınırlı iken aynı dayanak varlıkta farklı aracı kurumlar tarafından ihraç edilmiş farklı vadede ve fiyatta çok fazla enstrüman vardır. Dolayısıyla işlem gören varant sayısı çok fazladır.

VİOP’ta da işlem gören ürünlerin dayanak varlık olduğu enstrümanlar benzerdir aynı dayanak varlığın sadece farklı vadeleri vardır ve sınırlı sayıda enstrümanda işlem imkanı mevcuttur.

Forex piyasasında ise dünya piyasalarında işlem gören hisseler, emtialar, çok çeşitli pariteler, platin, altın gibi birçok kıymetli maden, alüminyum bakır gibi emtialar dahil çok geniş yelpazede ürünün dayanak varlık olduğu yüzlerce sözleşme işlem görür.

Teminat: Varantlarda işlem yapmak için teminat yoktur ancak varant primi karşılığında kullanım hakkı elde edilir. Forex ve VİOP ürünlerinde teminat vardır ve dolayısıyla ters fiyat hareketlerinde teminat tamamlama da söz konusu olur.

İşlem Limiti: Varantlarda ve Viop piyasasında işlem limiti yoktur fakat Forex ürünlerinde işlem limiti vardır.

Piyasa yapıcı: Varantlarda piyasa yapıcının ayrıca görevi vardır. Varant ihraççısı aracı kurum veya anlaşmalı piyasa yapıcı likiditeyi sağlamak için sürekli fiyat kotasyonu vermek zorundadır.

VİOP’ta ise fiyat oluşumu varlıkların ihracından sonra alıcı ve satıcı arasında gerçekleşir.

İşlem saatleri: Varantlarda işlem saatleri hafta içi 10:00 -13:00 ve 14:00 -18:00 saatleri arasındadır. İşlem saatleri açısından varant piyasası diğer kaldıraçlı piyasalara göre daha kısıtlıdır.

Kaldıraç oranı: Varantlarda kaldıraç oranında etkin ayarlama yapılır ve değişkendirTürkiye’den yapılanForex işlemlerinde tüm ürünlerde kaldıraç sabittir.

Varantları diğer kaldıraçlı ürünlere göre avantajlı kılan ve en çok tercih edilen özellikleri minimale yakın düzeyde fiyatlarla kaldıraçlı olarak yatırım imkânının olmasıdır. Ayrıca varantlarda teminat olmaması, limitli zarar sınırsız kar imkanı, çok düşük işlem maliyeti, asimetrik getiri ve etkin portföy yönetimi avantajları sayılabilir.

Varantlar hakkında daha fazla bilgi almak ve çok daha fazla enstrümanda avantajlı yatırım fırsatlarını öğrenmek için sektörün ödüllü ve lider kurumu GCM Yatırım’ın üstün müşteri memnuniyeti odaklı çalışan müşteri temsilcilerinden bilgi alabilir, GCM Yatırım’ın web adresini ziyaret edebilirsiniz.

Varantların Avantajları ve Dezavantajları

Varantlarda yatırım yapmak günümüz finansal piyasalarının risk iştahı yüksek yatırımcılara sunduğu önemli fırsatlar arasındadır. Varantların taşıdığı birçok avantaj kadar dezavantajları da vardır. Dolayısıyla varantlarda yatırım yaparken avantaj ve dezavantajları etkin yönetmek önemlidir. Peki, varantlara yatırım fırsatlarını değerlendirirken dikkat edilecek varant dezavantajları ve avantajları nelerdir? İşte varantların avantaj ve dezavantajları;

Varantların avantajları

Aracı kuruluş varantları çok az miktarla spot piyasa varlıklarına yatırım imkanına sahiptir. Mesela spot piyasa altın fiyatlarının, dövizlerin, yurtdışı ve yurtiçi şirketlerin hisse senetlerinin ya da Brent petrol gibi emtiaların dayanak varlık olduğu emtialara Borsa İstanbul’da avantajlı olarak yatırım imkanı sağlar.

Çift yönlü işlem avantajı: Varantlarda piyasanın düşüşüne (put) ve yükselişine (long) yatırım imkanı sağlayan çift yönlü avantaj imkanı mevcuttur. Yatırımcı alım varantı ile dayanak varlığı alma hakkı kazanırken satım varantı ile dayanak varlığı satma hakkı elde eder.

Limitli zarar sınırsız kar: Varantları varant primi karşılığında yatırım yapılır. Ters fiyat hareketinde yatırımcı sadece varant primini kaybederken kar fırsatları sınırsızdır. Dolayısıyla limitli risk sınırsız teorik kar imkanı taşımaları önemli avantajlar arasındadır.

Kaldıraçlı işlem: Varantlar kaldıraç işlem avantajı taşıyan ürünler arasındadır. Yatırımcı çok düşük varant primi karşılığında spot piyasanın yüksek hacimli enstrümanlarına yatırım yapabilir. Tabi kaldıraç sisteminin taşıdığı yüksek kazanç imkanı kadar aynı oranda kayıp riski de içerdiği unutulmamalıdır.

Göreceli düşük komisyon: Varantlarda spot piyasaya göre çok daha az miktarla yatırım imkanı olması aynı paralelde komisyonların da düşük olmasını sağlar.

Teminat tamamlama yoktur: Varantlarda teminat yoktur bu çerçevede yatırımcı teminat tamamlama çağrısı ile karşılaşmaz.

Etkin risk yönetimi: Varantların önemli avantajlarından biri de etkin risk yönetimidir.

Asimetrik getiri: Varantlarda dayanak varlıktan bağımsız olarak asimetrik getiri elde etme imkanı vardır.

Varantların dezavantajları

Varantlar diğer yatırım araçlarından farklı olarak önemli riskler içerir. Varantların dezavantajları arasında kaldıraç, zaman değeri, varant priminin tamamını kaybetme riski gibi riskler vardır. Şöyle ki;

Yatırılan paranın tamamını kaybetme riski: Varantta açılan pozisyonda piyasada tersi pozisyon oluşumunda volatiliteye bağlı olarak yatırılan paranın tamamının kaybedilme riski vardır.

Zaman değeri: Varantlar vadeli ürünlerdir ve vade sonuna yaklaştıkça değeri azalır, azalan zaman değeri vardır. Yatırım stratejisinin başarı süresi vade ile sınırlıdır.

Kaldıraç riski: Varantlar kaldıraçlı ürünlerdir ve kaldıraç sistem yüksek karlılık avantajı kadar aynı oranda kayıp riski içerir.

GCM Yatırım avantajları ile yatırım yapın

Tüm kaldıraçlı ürünlerde ve çok daha fazlasında sektörün ödüllü ve lider kurumu GCM Yatırım avantajları ile işlem yapabilirsiniz. Daha fazla bilgi için üstün müşteri memnuniyeti odaklı çalışan müşteri temsilcilerimizden bilgi alabilir, GCM Yatırım’ın web sitesini ziyaret edebilirsiniz.