Varant Kullanım Fiyatı Nedir?

Varant kullanım fiyatı kavramı, İngilizce söylemi ile strike price ya da exercise price, genellikle türev ürünler olan opsiyonlar ve varantlarda kullanılan fiyat tiplerinden biridir.

Varantlarda kullanım fiyatı diğer söylemi ile işleme koyma fiyatı, varantların çeşidine göre yatırımcının varantlara konu olan kıymeti alma ya da satma hakkına sahip olduğu fiyat seviyesidir.

Varant kullanım fiyatına dair bazı notlar

Varant kullanım fiyatları, varant ilk kez yazıldığında belirlenir. 

Varant kullanım fiyatları varant ihracında standartlaştırılmıştır.

Varant kullanım fiyatı, yatırımcıya varantı almadan önce dayanak varlığın hangi fiyata ulaşması gerektiği konusunda bilgi verir.

Spot fiyata yakın kullanım fiyatlı varantlar pahalı ve daha az riskli, spot fiyata uzak kullanım fiyatlı varantlar ise ucuz ve daha yüksek risklidir.

Varant kullanım fiyatı, başabaş noktası (kullanım fiyatı + alım varantı) açısından referans verilerdir.

Varant kullanım fiyatı ve dayanak varlık ilişkisi

Alım varantlarında,  başabaş noktası (kullanım fiyatı + alım varantı) dayanak varlığın fiyatının üzerinde ise yatırımcı kardadır. Başabaş noktası (kullanım fiyatı + alım varantı fiyatı) dayanak varlığın altında ise varant değersizleşir ve kullanılmaz.

Salım varantlarında,  başabaş noktası (kullanım fiyatı + alım varantı) dayanak varlığın fiyatının altında ise yatırımcı kardadır. Başabaş noktası (kullanım fiyatı + alım varantı fiyatı) dayanak varlığın üstünde ise varant değersizleşir ve kullanılmaz.

Varant kullanım fiyatı, varant primi ve vade sonu çağrı 

Dayanak varlık fiyatı ile alım varantı fiyatı arasında pozitif yönlü bir ilişki vardır; dayanak varlığın fiyatı artarken varant fiyatı da artar. Diğer taraftan satım varantlarında ise dayanak varlığın fiyatı ile varant fiyatı arsında negatif yönlü bir ilişki vardır. Dayanak varlığın fiyatı  yükseldikçe varantın fiyatı düşer.

Varant kullanım fiyatı ile alım varantı arasında ki ilişki negatiftir, işleme koyma fiyatı yükseldikçe alım varantlarının fiyatı azalır.  Satım (put) varantının arasında ise pozitif yönlü bir ilişki vardır ve varantlarının fiyatı artmaktadır.

Varantlarda GCM yatırım avantajları ile yatırım imkanı

Varantlar teorik olarak sınırlı zarar sınırsız kar potansiyeli taşımaları ve kaldıraçlı yatrım imkanı sunmalar acısından birçok yatırımcı için caziptir. Ayrıca risk yönetimi sağlaması, hedge imkanı sunması, spekülatif kazanç imkanı gibi özellikler varant enstrümanlarına ilgiyi artırmaktadır. Diğer taraftan varant kullanım fiyatı, varant fiyatı, dayanak varlık fiyatı gibi kavramlar ile birlikte delta, teat, rho, etkin kaldıraç gibi parametrelerde yatırımcıya karmaşık gelebilir. Bu kavramlar içinde yatırımcının varantlarda yatırım kararını etkileyen kavramlardan olan varant kullanım fiyatı, varant değerinin en önemli belirleyicisidir. Dolayısıyla varant kullanım fiyatı dahil tüm varant parametre ve kavramları hakkında bilgi almak, varant okuryazarlığı hususunda daha fazla bilgi edinmek isteyen yatırımcılar, bilinçli yatırımcı misyonu ile yatırımcı dostu olan GCM Yatırım’ın müşteri uzmanlarından yardım alabilir. Daha fazla bilgi için www.gcmyatirim.com.tr adresini ziyaret edebilirsiniz.

Varant Piyasasının İşlem/Çalışma Saatleri

Varant piyasasının işlem ya da çalışma saatleri Borsa İstanbul tarafından belirlenmektedir. Piyasanın ve yatırımcının ihtiyaçlarına göre şekillenmiş olan varant piyasasının işlem veya çalışma saatleri spot piyasa fiyatlarına paralel şekilde devam eder. Böylece yatırımcı spot piyasalardaki enstrümanlara çok daha az miktarla kaldıraçlı olarak yatırım avantajı yakalar. Ayrıca varant piyasasının işlem ve çalışma saatleri spekülatif kazançlar kadar risk yönetimi açısından da yatırımcı için önemlidir.

Varant piyasasının işlem veya çalışma saatleri hafta içi 10:00 ile 18:00 arasındadır. Yarım iş günlerinde ise varant piyasasının çalışma/işlem saatleri 10:00 ile 12:30 arasındadır.

Varant piyasasında hisse senetleri, borsa endeksleri, dövizler, emtialar dahil çok zengin dayanak varlık çeşitliliğinde varant piyasasının avantajlı işlem koşulları ile yatırım yapılabilir. Mesela; gümüş ons, altın ons, brent petrol, pamuk gibi emtiaların dayanak varlık olduğu varantlarda spot piyasalara göre çok cüzi değerler ile yatırım yapılabilir.

Yine varant piyasasının işlem saatlerinde Borsa İstanbul’da işlem gören Akbank, Aselsan, Emlak Konut, Tüpraş, Sabancı Holding gibi Borsa İstanbul’un en gözde hisselerinin dayanak varlık olduğu hisse varantlarında avantajlı işlem imkanı yakalayabilirsiniz.

Varant piyasası işlem saatleri içinde işlem yapabileceğiniz diğer enstrüman grubu ise global ve yerel piyasaların popüler endeksleridir. DAX, S&P 500, Dow Jones, Euro Stoxx 50 ,  BİST 30, Likit Banka, Likit banka dışı endekslerin dayanak varlık olduğu endeks varantlarında fiyatlar hem yükselirken hem de düşerken yatırım fırsatlarını yakalayabilir çift yönlü kazanma imkanı bulabilirsiniz.

Varant piyasasında işlem gören tüm varant kategorilerinde varant işlemleri, sürekli işlem yöntemiyle ve piyasa yapıcılı olarak gerçekleştirilir. Varant ihraççısı aracı kurum ya da anlaşmalı kurumu piyasa yapıcı olarak sürekli alış satış kotasyonu verir. Aynı piyasada yatırımcıların işlemleri piyasa yapıcılar ile eşleşebileceği gibi diğer yatırımcı emirleri de eşleşebilir. Alış satış emirlerinin sisteme kabul edilmesi eşleşmesi fiyat ve zaman önceliği kurallarına göre olur. Emirler karşı taraftaki uygun fiyatlı alış satış emirleriyle veya kotasyon emirleriyle eşleşerek gerçekleşir.

Varant piyasasında işlem ve çalışma saatleri içinde varantların fiyat hareketleri yatırımcının alım varantlarında mı satım varantlarında mı işlem yapacağı kararını vermesinde çok etkilidir. Ayrıca yurt içi ve yurt dışı piyasalarda dayanak varlıkların fiyatlarını etkileyecek tüm gelişmelerde varantlarda hangi stratejiler ile işlem yapılacağını belirler. Nihayetinde varantlar vadeli ürünlerdir ve geliştirilen stratejilerin başarıya ulaşması için vade tarihini kapsayan stratejiler üretmek gerekmektedir.

Varant piyasasında başarılı işlem stratejileri geliştirmek ve güncel bilgilerle işlem yapmak için sektör uzmanlarından bilgi alabilirsiniz. Daha fazla bilgi ve avantajlı işlem koşulları için sektörün lider ve ödüllü kurumlarından GCM Yatırım’ın uzmanlarından yardım alabilirsiniz!